Free and open educational resources for Afghanistan

سپړنه: موښنه یا اصطکاک

هدف:   د موښنه قویی  )اصطکاک قویی( سپړل په څو موادو باندی .

موادونه :

۲ خط کښونه

۱ د لرګي چمبه

معماری کاغذ

المونیمی پاڼه یا زربوڅ

موم ژاوله کاغذ

پټۍ یا تیپ

بیاتي یا غیچي

تیاری :

1. په پورتنی موادونه باندی یو ځاي چمتو کړي .
2. څلور کسیز ګروپ د زده کوونکو جوړ تر څو  له چمتو شوی ځای څخه په ۵ دقیقو فاصله کي لیدل وکړی .
3. د دغي مخ یا صفحه یو کاپی هر یو زده کونکی ته چمتو کړي .

  د زده کونکی کړنلار:

1. موښنه یا اصطکاک هغه قوه چي د یو  ګرځندنۍ ماده د مخته دریدنه  او یاهم د سوکه کولو لامل ګرځي .
2. ستاسو په ها ند کوم ځیزونه کولای شی له خط کښ سره ډیره موښنه یا اصطکاک مینځته راوړي.  لرګی چمبه،  یا چمبه چي په معماری کاغذ کي تاوول شوي وي ، المونیمی پاڼه ، او یا هم  موم ژاوله کاغذ ؟
3. په کښتني ستن کي چي په ګڼنه یا Hypothesis باندی څرګنده شوي ، هغه څیزونه په نمبر باندی له ۱ تر ۴ ولیلکی چي ۱ هغه څیز ښکاره کړي چی ډیر اصطکاک قوه ولری.
4. یو خط کښ چي  په دیاګرام کي ښودل شوي ولاړ ونیسی .
5. د لرګي چمبه د دوهم خط کښ د ښوي مخ باندی کښیږدي او وروسته د خط کښ یو څوکه ورو پورته کړي تر څو د لرګي  چمبه په خوڅولو راشي . وروسته د دغی جګوالی ځاي په خط کښ کی له ځان سره  یاداښت کړي .
6. د لرګي چمبه په یوه معماری کاغذ کي ونغړي ، له تیپ څخه کار واخلی تر څو هغه کاغذ په ځاي باندی ټینګ وي .وروسته پورتنی طرزالعمل تر سره کړي  ، کله چي د لرکي  چمبه په  خوڅولو راشي وروسته د هغي  نقطه جکوالی له ځان سره یاداښت کړي  .
7. پورتني طرزالعمل په المونیمی پانه او موم ژاوله کاغذ باندی تر سره کړي . لاسته راغلی معلومات ځان سره یاداښت کړي .
8. له ټولو نیول شوی یاداښتونو څخه دا جوته کړي چي کوم یو ماده تر ټولو ډیر د قوه اصطکاک په خط کښ باندی درلود. وروسته خپله نتیجه د نتیجی په ستن کي له ۱ تر ۴ ولیکلی چي ۱ هغه ماده ښکاره کړي چي ډیری موښنه یا اصطکاک درلود.
9. آیا ستاسو ګڼنه یا فرضیه ) (Hypothesis صحیح وه ؟  له دغي تجربې څخه مو څه زده کړل ؟