کتاب ادبیات فاخر فارسی به قلم محمدرضا زادهوش، به شاعران و نویسندگانی در تاریخ گرانبهای ایران می‌پردازد که نهایت تلاش آنان نمادپردازی نبوده، بنابراین کشف پیام آنان تنها با تحلیل نمادها امکان‌پذیر نیست و احتیاج به تفاسیر بیشتری دارد.

هنرمندان بسیاری در طول تاریخ به آفرینش پرداخته‌اند، برای شناخت آثار هنری می‌توان از محک‌هایی همچون زیبایی و ژرفایی در بستر زمان استفاده کرد. آزمون ترجمه و شرح‌پذیری از آزمون‌های دیگر است. فردوسی، خیام، سعدی، حافظ و مولوی از شاعرانی هستند که سخنشان جوششی از درون است، و آن چشمه جوشان را در بستری که مورد استفاده عموم مردم باشد جاری کرده‌اند. پس از سال‌ها هنوز به شناخت آنان و شرح سخنانشان نیازمندیم. آنان از اصولی گفته‌اند که تغییرناپذیر است، و انسان امروز نیز می‌تواند از گفتار آنان بهره‌مند شود.