Free and open educational resources for Afghanistan

Dari translation by: Brashna Nazari

یکی از تقسیمات پنجگانه جغرافیایی ابحار در جهان، بحر هند است که در نیم کره شرقی موقعیت دارد. بحر هند از جانب غرب به قاره افریقا، از شمال به قاره آُسیا و از جنوب شرق به آسترالیا هم مرز است.

جزایر اندونیزیا در بخش های جنوبی آسیا و شمال آسترالیا موقعیت دارند. این جزایر درعین حال بخشی از مرز های بحر هند را تشکیل داده اند. بحر هند از درجه 60 عرض البلد با بخش جنوبی بحر که در بخش جنوب سواحل جنوبی افریقا قرار دارد، وصل می گردد.

سومین بحر بزرگ که عبارت از بحر هند می باشد، نظر به وسعت از اوقیانوس آرام و بحراتلانتیک کوچک تر است. بر اساس محاسبه، این بحر بیست درصد آب موجود در سطح زمین را دارا می باشد، اما این درحالی است که این بحر به صورت مجموعی دارای 97 درصد آب موجود در روی زمین می باشد. عمق بحر هند به طور متوسط 13000 فُت یا در حدود 2.5 میل تخمین گردیده است. عمیق ترین نقطه بحرهند 25340 فُت  یا 4.8 میل بر آورد شده است.

 گودال سندا

این نقطه عمیق در گودال سندا واقع شده است که عمدتا به نام گودال جاوا یاد می شود. گودال بحر طولانی، باریک و گشاد تا قسمت تحتانی بحر دارد که با محل تقاطع دو تکه یا قطعه زمین، همخوانی دارد. این تکه ها اشکال نا منظمی از قطعات سخت زمین هستند که در واکنش به فشاری که از هسته زمین و یا سطح زمین بالای آن وارد می گردد حرکت می کنند یا تکان می خورند. نتیجه تقاطع این تکه ها یا قطعات عمدتا وقوع زلزله و یا هم آتشفشان در موقعیت های خاص و یا هم در گودال های عمیق آب می باشد.

گودال سندا جایگاه وقوع زلزله های اخیر و بروز آتشفشان ها بوده است که در نتیجه موجودیت چهارقطعه یا تکه سخت زمین، که به نام های سندا، برما، هند و آسترالیا نامیده می شوند، صورت گرفته اند. سلسله یا کمان آتش فشانی در مجاورت گودال سندا، قرار دارد. بروز آتش فشان ها در قدیم منجر به ایجاد جزایر اساسی اندونیزیا یعنی جاوا و سوماترا گردیده است . تحرکات جغرافیایی در منطقه منجر به وقوع زلزله سوماترا-اندامان گردیده که به نام زلزله سال 2004 بحر هند نیز یاد می گردد.  

مرکز این زلزله عظیم در کف یا عمق بحر هند و دور تر از سواحل غربی شمال سوماترا بود. اندازه این زلزله به مقیاس معیاری اندازه گیری زلزله ها، 9.0 ثبت گردید. به ذات خود این دومین زلزله قوی از این دست بوده است. این زلزله عظیم منجر به تکان شدید زمین گردید و باعث بروز زلزله ها در نقاط دیگر شد. شدت این زلزله در بحر باعث گردید تا موج های بحری ایجاد گردد و سونامی به میان بیاید. در نتیجه وقوع سونامی، باشنده گان ساحلی چهارده کشور به شمول هندوستان، اندونیزیا، مالیزیا، سومالیا، سریلانکا و تایلند از این رویداد متاثر گردیدند. سونامی منجر به هلاکت 230000 تن گردید.

مطالعاتی که پس از وقوع زلزله در سطح دریا صورت گرفت، نشان می دهد که تغییرات عمده یی به وقوع پیوسته است. سنگ هایی به وزن ملیون ها تُن به فاصله هفت مایل از محل اصلی به جای دیگری پرتاب گردیده بودند. زمانی که گودال جدیدی در زیر بحر ایجاد گردیده بود، همه برجسته گی ها یا ستیغ های قدیمی نابود شده بودند. ساینس دانان نگرانی دارند که وقوع زلزله اخیر در گودال سندا آغاز تغییرات بیشتری در تکه ها یا قطعات موجود در منطقه است که احتمالا تحرکات بعدی را نیز در قبال خواهند داشت.  

بحر های بزرگ

بحیره سرخ همچنانی که در کتاب مقدس انجیل از آن ذکر به عمل آمده است، در طول تاریخ گذشته نقش به سزایی را بازی کرده است. بحیره سرخ بخش های زیادی از غرب آسیا را از گوشه شمال شرقی افریقا مجزا می سازد. شبه جزیره سینای مصر موانع میان بخش های شمالی بحیره سرخ و دریای مدیترانه بحر اتلانتیک شمالی را تشکیل می دهد. خلیج سویئز در گوشه شمالی بحیره سرخ، در اصل نقطه وصل یا دسترسی به کانال سویئز به شمار می رود که بحیره سرخ را با دریای مدیترانه وصل می نماید.  کشور های آسیایی که در جوار بحیره سرخ موقعیت دارند عبارت اند از اسراییل، عربستان سعودی و یمن. کشور های افریقایی که در کنار بحیره سرخ قرار گرفته اند عبارت اند از مصر، اریتریا، سودان و سومالیا.

 چون بحیره سرخ توسط  دشت های عمدتا دارای اقلیم خشک و لامزروع احاطه گردیده است، بنا همواره دارای درجه بلند تف وبخار است که باعث شده است آب های این بخش نسبت به بدنه یی آب های روی زمین، بسیار شور و نمکی باشد. گودالی که از شمال به طرف جنوب در وسط بحیره سرخ امتداد یافته است،  دارای عمق 7000 فیت می باشد، اما حد متوسط عمق آن 1600 فیت تخمین گردیده است. بحیره سرخ به شکل یک انگشت باریک اما طولانی است که آب آن به بحیرهء عرب وصل می شود که بخشی از بحر هند است. بحیره عرب به طور چشمگیری نسبت به بحیره سرخ وسیع تر است.

گوشه جنوبی هندوستان یکی از علامه ها یا نشانه های موقعیت بحیره عرب است. در اصل بحیره عرب از قسمت غربی سواحل هند آغاز گردیده و تا سواحل جنوبی پاکستان و ایران امتداد یافته است. مناطقی که در آن ها بحیره عرب  با ایران ، عراق، عربستان سعودی، و امارات متحده عربی مرز دارد، بنام خلیج فارس یاد می گردد.

 درعین حال بحیره عرب با برخی از کشور های غرب آسیا یعنی عمان و یمن نیز مرز مشترک دارد. این بحیره نیز به جانب سواحل شمال شرقی افریقا یعنی در موقعیت سومالیا و جمهوری مالدیف امتداد پیدا کرده است. این کشور متشکل از 1100 جزیره آتش فشانی است که نسبت به هر کشور دیگری در یک موقعیت بسیار پایین از سطح بحر قرار گرفته است که به طور متوسط زیر سطح 5 فِِّّّت قرار دارد.

پس از آنکه هر یک از جملات ذیل را مورد تحلیل و تجزیه قرار دادید، جواب درست یا نادرست آن را حلقه کنید.

درست یا نادرست  : بحر هند با سه قاره هم مرز است عبارت اند از : افریقا به جانب غرب، آسیا به جانب شمال و آسترالیا به جانب شمالشرق.
درست یا نادرست  : جزایر جمهوری مالدیف در جنوب آسیا و شمال آسترالیا موقعیت دارند و بخش های از مرز شرقی بحر هند را نیز تشکیل داده اند.
درست یا نادرست  : عمیق ترین نقطه بحر هند در گودال سندا واقع شده است که عمدتا به نام گودال جاوا یاد می گردد.
درست یا نادرست  : تعاملا جغرافیایی در اطراف گودال سندا باعث وقوع زلزله سال 2004 بحر هند گردید که منجر به کشته شدن صد ها هزار نفر شد.
درست یا نادرست : دومین بحر بزرگ بحر هند است که صرف از اوقیانوس آرام کوچک تر است.
درست یا نادرست : علما یا ساینس دانان نگرانی دارند که وقوع زلزله های اخیر در گودال سندا، آغاز تغییرات بیشتر در قطعات یا تکه موجود زمین در منطقه است که در آینده نزدیک صورت خواهد گرفت.
درست یا نادرست : خلیج سویئز در بخش شمالی بحیره سرخ در اصل نقطه دسترسی به کانال سویئز شمرده می شود، که بحیره سرخ را با بحر هند وصل می کند.
درست یا نادرست : کشور های افریقایی که با بحیره سرخ هم مرز هستند عبارت اند از : اسراییل، عربستان سعودی و یمن.
درست یا نادرست : بحیره سرخ دارای شور ترین یا نمکی ترین آب از آب های موجود سطح زمین است.

10 . درست یا نادرست : بحیره عرب به طور چشمگیری از بحیره سرخ بزرگ تر است.

برای مطالعه متن کامل و پاسخ ها و یا چاپ این متن لطفا روی یکی از گزینه های زیر کلیک کنید.