ديوان حكيم سنايى غزنوى، به زبان فارسى، حاوى مجموعه اشعار عرفانى ابوالمجد، مجدود بن آدم سنايى است. اين مجموعه، از ارزش ادبى و فرهنگى و عرفانى والایی برخوردار است.

كتاب، با بيش از سيزده هزار بيت، شامل سروده‌هايى در قالب‌هاى قصيده، تركيب‌بند، ترجيع‌بند، مسمّط، غزل، قطعه و رباعى است. اين اثر ارجمند، از نظر وزن، تعداد ابيات، الگوهاى زبانى، كاركرد زبان، زمينه‌هاى معنايى و محتوا، مضامين نو و بديع، بلاغت و شيوه‌هاى بيان، تنوّع فوق العاده و چشم‌گيرى دارد.

عرفان عابدانه، وعظ اخلاقى و دينى، عرفان عاشقانه، مديحه، تعقّل و حكمت، انتقاد اجتماعى و هزل و هجو، به ترتيب نشان دهنده ساختار كلى شعر و انديشه سنايى است. اين موارد را مى‌توان از اين هم خلاصه‌تر كرد و گفت كه ساختار كتاب، بر پنج محور عرفان، شريعت، مدح، حكمت و انتقاد اجتماعى دور مى‌زند. عرفان عابدانه و عاشقانه، دو جريان عمده شعر سنايى است كه وى در بستر اين دو جريان، انديشه‌ها و باورهاى خود را مطرح كرده است.

ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی یا حکیم سنایی (۴۷۳–۵۴۵ قمری)، شاعر و عارف زبان پارسی سده پنجم و ششم هجری، در شهر غزنی به دنیا آمد.  وی از بزرگ‌ترین صوفیان و شاعران قصیده‌گو و مثنوی‌سرای زبان پارسی است که در سدهٔ پنجم هجری می‌زیسته‌است.