در این نوشته شما عزیزان به صورت بسیار مختصر و فشرده با مبارزات آزادی خواهی روشنفکران افغانستان در اوایل قرن 20 آشنا می شوید. در نخستین سال های قرن 20 عده ای از روشنفکران و مبارزین ملی جریانی را به راه انداختند که در تاریخ معروف به مشروطه خواهان گردید، هدف مشروطه خواهان تأسیس نظام شاهی مشروطه، ایجاد پارلمان و قوه مقننه و به وجود آوردند حکومتی که مشروعیتش را از قانون و ارادۀ مردم گرفته باشد و در برابر مردم پاسخگو باشد، بود. با آن که آنان به اهداف خود دست نیافتند، اما مبارزات و فداکاری های آنها تا سال ها بر جریان های روشنفکری و آزادی خواهانۀ کشور تاثیرات مثبت خویش را حفظ نمود.