تشبيه مهمترين عنصر خيال و تصويرآفرينی در شعر رودكی
تشبیه یكی از گسترده‌ترین مباحث علم بیان است كه همزمان با خلقت بشر در گفتار انسان اولیه پدید آمده است. اگر بپنداریم كه استفاده از علوم بلاغی و ادبی مختص قوم و ملتی خاص و منحصر به دوره‌هایی از پیشرفت علوم ادبی بوده است،
دچار خطا شده‌ایم. انسان‌های اولیه برای بیان ذهنیات خویش و مفاهیم پیچیده و مبهم به تعبیرات مختلف و استفادة وسیع از قوة تخیل نیاز داشتند. در این رویكرد استفاده از تشبیه هر چند به صورت ساده و ابتدایی برای آنان اهمیت ویژه‌ای داشته است. كاربرد و بسامد آرایه‌های ادبی تحت تأثیر شرایط مختلف در بین شاعران و نویسندگان تغییر می‌كند. رودكی پدر شعر فارسی و یكی از بزرگترین شاعران عصر سامانی است كه در سده‌های آغازین ادب پارسی دری خدمت بزرگی به زبان و ادبیات فارسی كرده و به مدد نبوغ خویش صور خیال بدیع و شگفتانگیزی را در شعر به كار برده است. سؤال پژوهش این است كه رودكی با چه هدف و تا چه حدی انواع تشبیه را به كار برده است؟ در این مقاله به بحث و بررسی انواع تشبیه و یافتن شاهد مثال در دیوان اشعار رودكی پرداخته شده و سعی بر آن بوده است كه - با توجه به بسامد بالای تشبیه در اشعار رودكی - انواع تشبیه در اشعار او استخراج شده و برخی از این تصویرهای شعری نقد و بررسی شود. برای رسیدن به این هد ف، برخی از تصاویر و تشبیهات رودكی با تشبیهات سایر شاعران در دوره‌های بعد مقایسه شده است.
این مقاله در مجله وزین مطالعات زبانی - بلاغی به نشر رسیده است. مجله مطالعات زبانی بلاغی از این تارنما قابل دسترس است
http://rhetorical.journals.semnan.ac.ir/
Comments
0 comment(s) so far
Please login to add comments.