افغُانستُانی ݜچي هوړُاجيلی او آندېي بېخا

در این کتاب دکتر مریم حسینی کوشیده است بر اساس چهار کتاب عبداللطیف عباسی، استحق طغیانی، مدرس رضوی و زهرا دری به شرح کتاب مشهور حدیقه الحقیقه بپردازد. حدیقه الحقیقه، اثری است از "ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی" ملقب به حکیم "سنایی غزنوی" که محتوای متنوعی را از پرداختن به فضایل و رذایل اخلاقی شامل می‌شود. تسلیم، فقر، طلب، راهنمایی، مجاهدت، بی‌نیازی، یاد، قدردانی، غضب، شفقت، محبت و توکل، فصولی از کتاب است که "سنایی در آن به بحث شریعت و چگونگی یافتن حقیقت پرداخته است. بخش‌های دیگری از کتاب "حدیقه الحقیقه" به ستایش علم و دنیا و عقل و خرد اختصاص دارد. "سنایی" خردگرایی خود را در سراسر اثر نمایان کرده و بر اهمیت علم و منطق تأکید می‌کند. او در "حدیقه الحقیقه"، همه افراد برجسته را صاحب خرد می‌داند. در عین حال او عقل را از شناخت ذات خدا عاجز دانسته و تمام صفات نقص عقلی در "حدیقه الحقیقه" منحصرا در این محدوده است.