تاریخ زبان فارسی به قلم دکتر پرویز ناتل خانلری در سه جلد نگاشته شده است. جلد اول این کتاب شامل سه باب است. باب نخستین به ذکر اصول و کلیات اختصاص یافته است. در باب دوم در باره‌ی زبان‌هایایرانی باستان و ساختمان آن‌ها و زبان‌های غیرایرانی، شناختن زبان‌های ایرانی میانه و ساختمان صرفی، نحوی بعضی از آن‌ها به ویژه فارسی دری می‌پردازد و باب سوم در مورد وضع زبان‌ها و گویش‌های ایرانی در دوران اسلام و تحول واک‌ها از مرحله‌ی باستان تا امروز است. این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۴۸ خورشید به نشر رسید و نسخه‌یی که در اینجا گذاشته شده است در سال ۱۳۶۵ در ۱۰۰۰ نسخه از سوی شرکت سهامی نشر نو منتشر شده است.