×

افغانستان معارف بټه تں

اوکښا

afghanistan-map.jpgافغانستان آمکی گوله تں ستع اسه چی ستوراں جں ولں بیوک سکال اچاک بوتی معارف بټه تں اونګته وتعوار واسه. آمنی بګول پیشلں وارتں پوت ګیټ بوتت. طلب چوارتں افغانستان آرپئں تاتں جوکوع جی جوکه پوچ سه بوعویک یاسته انسانی حق تحصیل تں ستع ووپسی یه. اینه وضعیت بګول معارف ډنګوار جی معلم اچاک بوسته سوره کره کراتں تتی تحصیل نه کوسته جی نلوسواره سکال بوسته تں پتتی اوضاع دی اچاک نشيں ګوا. امکی ډنګوروار شترک دی که ای. اما پیشلں وارتں دی پعی سمش. څنګ تع اوتا پیشلں وار جوک دی مکتب تں استه جی مکتب تں بګعیں جوک سکال بوسته اسه. بده شیر منچی افغانستان مع نويئں مکتب ایپاسته تں جی معارف نظام ښټا سته تں ښیليں ښیليں څنګوار دویی سناته. اما اینه بټه تں سکال پیشلں ورادی وعسته بوتت. معارف تں کیفیت شترک أ ډنګوا وار استه. مکاتب تں سکال اجات بوله لتری کی پئں آوجی ګیوتں، کتاب امو، ساینس دیوکں لابراتوار نوا ای. آرپئں شاګرد دی درسی کتاب می نوا ای. مکتب نه وله له سکال تحصیل نوا معلم بی سته ای. مکتب تں شاګرد سکال بوتی أ ګرجار پنع تره ساعت سباک وله تت. اړتاتں دی جوک مکتب نه ای. چیره پګه تی ښم نه بوتی جوک مکتب تں نه اتت. کانادا جی کانادا منچی لټه ساں دیوکں وعاګه تی افغانستان مع دویی سناتں اوتینه سته ای. اینه بګول معارف ښټا الاکه تی اینه کودیوم کره کرا پسه لیوار اوسته تں ګنوا اره وار اسه چی ایمو افغانستان ښم لات اوتی نلوس وار پساسته تں اسمش.

اچی کوت افغانستان معارف بټه تں

سواد (ستوراسته)

افغانستان دولت جیښټکاع سواد ملی بټه تں ٪34 چمی سه اینه ٪18 جوکوع ٪50 مچکوع ای. اینه معیار تں شهر جی ګعام پمیج سکال اونګته وتعوار وعاته. ٪63 مچکوع جی ٪90 جوکوع ستورا ولں نه زعله ای). 2012(

کیوت که ګاش کعستا اوش که تی AMICS2010/11 افغانستان دولت جی یونیسیف هر پوچ جوکوعا اتں ستع او 10 تں ستع 24 سه پمیج سته بی سواد ای افغانستان سواد اقتصاد مع ګټں ګوسته اسه. لتری وا اموعیں ٪ 50  15 -24 سه پمیج جوکوع باسواد ای. سوره نلوس وا اموعیں تں ٪5  باسواد ای.

مکتب تں پو استه.

  • څنګ ګوله تں مکتب ۵۵٪ ثانوی مکاتب تں 32٪ اسی ته چمی سته ای 11 /2010 AMICS.
  • جوک شمولیت ثانوی مکتب تں ٪21 اسه سوره نصف مړا شمولیت ٪43 اسه 11/2010 AMICS.
  • جوک جی مړا ابتدایی مکتب جی ثانوی بټه تں جنسیتی شاخص نام یات بوته. افغانستان جنسیتی شاخص ټټیچ وار ابتدایی مکتب تں 74 اسه اینه شاخص مکاتب تں جوک جی مړا شمولیت سکال اولع ویع وعاته. اینه اوش که تی هر 74 جوک 100 مړ ابتدایه مکاتب تں شامل بوتت. اینه شاخص ثانوی مکاتب تں سکال ویع 49 اسه. یعنی هر 100 مړا پمیج 49 جوک ثانوی مکاتب تں شامل بوتت 11/2010 AMICS.

سکال دلایل منچی یاسته کوعا مکتب که نه سمه تت که ای. امنی دلایل شهر جی ګعام، ولایت جی شاګرد جنسیت زعسته اوش که تفاوت وای. مثال ایساب تں ګعام تں مکتب بدیوع بوسته مهم دلیل اسه. سوره شهرتں فرهنګی بټه چيره پګه جوک مچکوعا پمیج نه استه مهم دلیل اسه.

معلمین

  • جوکوع پنع٪ 31 څنګ معلم٪ 75 تفاوت مع کابل ګه تی ٪ 1پکتیا ای.
  • ۹ ولایت تں جوکوع معلم ٪۱۰ کدی اینه تع دی کښع ای ((معارف وزارت، 2013))
  • آرپئں ولسوالی تں اوفیصد می کوجوع معلم شرایط مع ښټاتی نه ای.
  • ٪90 جوکوع معلم شرایط ۹ ولایت سته مراکزتں کابل، هرات، ننګرهار، مزار، بدخشان، تخار، بغلان، جوزجان جی فاریاب تدریس کوتت.
  • ٪68  معلم ۱۴ صنف تں نوکسی چمی سته ای.

مکتب جی ښم

تعلیمی نظام تں، چیره پګه جوک مکتب کره کرا وعیں سته اصلی هدف ای.  طالب مکتب لوښتی کدی بم، مایں جی راکت مع مکتب تں لوښټی سته ای. امکیا معلم جیعتی شاګرد تں حمله کعسه، معلم جی مکتب سته اداره تں بتات وعیں، شاګرد جی شاګرد سته اموعیں، آرپئں شب نامه سمتی نه امن تاتں ودعی سته ای. مکاتب کره کرا وعیں چور کعسته ای.

  • مثال ایساب تں،۲۰۰۹- ۲۰۱۲، تں ویک 1000 پلنګه مکاتب تں لوښټی سته ای ګجی وشیک بوته آمنی حمله سکال بسله کوکیوت نه کعسته ای.
  • 2013 بولی پسه ں 73 تع سکال پلنګه مکاتب تں لوښټتی 11 اپرمع جی 13 معلم جیعی سته ای.
  • سکال مکتب تں ښم نه بوتی دوبکښی سته ای، منچی ابل کوتت وام سمتی نبا پلکه مکاتب تں دو اتوکوله.
  • طالب معارف مع کره کرا بوتی جی امن نه بوسته بګول  معارف بټه تں څنګ تع اوتاډ ګروار ڄماسته بوتت.

افغانستان معارف بټه پوچ مقاله ایموسته اصلی وبسایت تں ګاښ کعسته ای. شاولع. اوش کشع انیو وسپلیبا((کلیک)) آمنی مقاله ای: معلم اچاک بوسته، درسی کتاب پیس بوسته، معارف مع کره کرا، امنیت جی مکاتب افغانستان مکتب تں شامل بوسته اوت بوله اوش که مکتب ایپاسته جی افغانستان معارف سته زیربنا چمتں کوسته کں ستوری سته ای اوش کشع.

کانادایی امکی موسسه چی افغانستان معارف مع دویی سنانت:

ورموسسات

آمکی موسسه چی ابتدایی تعلیمات بټه تں افغانستان بتات کوتت:

پالیسی

ور منابع