پیام اصلی فریره این است که هر کسی فقط تا حدی می‌تواند بداند که نسبت به واقعیت طبیعی، فرهنگی و تاریخی‌یی که در آن غرق است، «طرح مسئله» کند. طرح مسئله در برابر «حل مسئله» که تکنوکرات‌ها از آن کار می‌گیرند. متخصص با دور بودن از واقعیت، اقدام به تحلیل این واقعت در اجزای ترکیب‌کننده‌ی آن می‌کند. ابزار حل مسایل را به دقیق‌ترین روش، تقسیم بندی کرده، آن‌گاه اتسراتیژی یا سیاست خود را دیکته می‌کند. اما، از نظر فریره، طرح مسئله عبارت از شرکت تمامی مردم در امر تدوین قوانین کلی واقعیت به کمک نشانه‌هایی است که بتواند شناخت انتقادی را در آنان بیافریند و توانایی دگرگون ساختن روابط شان با طبیعت و نیروهای اجتماعی را بدان‌ها بدهد. .. فقط در چنین شرایطی است که مردم فاعل و نه مفعول تاریخ خود می‌شوند... (از مقدمه)